Як аднавіць калядаванне ў беларусаў?

Падчас каляднага ўзрушэння да нас звярнуліся з запытам: “Хацелася б, каб і ў сучаснасці беларускія Каляды і калядаванне жылі. Каб гэта ўсё рабілі сучасныя, гарадскія людзі як нешта звычайнае, уласцівае ім. Як можна гэтага дасягнуць?” Гэта асаблівая мэта. Дасягнуць яе вельмі няпроста і гэтага ня зробіш тымі метадамі, якімі дзейнічаюць этнааматары апошнія 30…40 гадоў. Прапаноўваем нашае ўяўленне, як гэта зрабіць. Чытаць далей

Складанка “Народная інструментальная музыка Беларусі” (частка 3)

Публікуем трэці раздзел складанкі архіўных аўдыязапісаў Іны Дзмітрыеўны Назінай. У гэтым раздзеле вы пазнаёміцеся з інструментальнай музыкай беларускага вясельнага (“свадзёбнага”) абраду. Вашай увазе прапануем самі аўдыязапісы, каментары І.Дз. Назінай да іх, а таксама зацемы Вольнага архіву пра асаблівасці беларускага вяселля і вытокі стылю вясельнай музыкі. Вы чулі пра беларускія вясельныя маршы? 😉 Чытаць далей

Падыспань, беларускі ня-родны танец

Танец пад назвай “падыспань” (“падыспан”, “падэспань”) папулярны ў асяродках этнографаў-аматараў і этнарэканструктараў у Беларусі, Украіне, Расеі. І ў гэтых асяродках, і па-за імі многія лічаць яго “народным” і нават “традыцыйным”. Між тым, на пачатак XX ст. гэты танец у самім народзе не ўспрымаўся як свой. Чаму так? Давайце паглядзім на ягонае паходжанне. Чытаць далей

Складанка “Народная інструментальная музыка Беларусі” (частка 2)

Гэты допіс пазнаёміць вас з 2-ім раздзелам аўдыявыдання ”Народная інструментальная музыка Беларусі (палявыя запісы І.Дз. Назінай)”. Раздзел складаецца з каляндарна прымеркаваных найгрышаў. Апроч саміх аўдыязапісаў і каментароў І.Дз. Назінай да іх, у допісе закранаем прыкметы архаічнай музыкі і гісторыю скрыпкі ў Беларусі. Чытаць далей

Складанка “Народная інструментальная музыка Беларусі” (частка 1)

Свет пабачыла складанка архіўных аўдыязапісаў Іны Дзмітрыеўны Назінай, у якой прадстаўлены шэраг пластоў беларускай народнай інструментальнай музыкі. У гэтым допісе распавядаем пра само выданне і яго стваральніцу, а таксама публікуем частку аўдыязапісаў складанкі. Чытаць далей

Этнамузыка на “вялікай сцэне” – смяротная небяспека, а не “перамога”

Прыблізна з 2010 г. на Захадзе аўтэнтычны музычны фальклор спрабуюць зрабіць часткай музычнай індустрыі. Яго прадаюць шырокай аўдыторыі, якая дагэтуль слухала пост-панк, рэп, world music і іншую сучасную творчасць. У гэтым артыкуле разбяромся, чым гэты працэс пагражае самой этнамузыцы і ці варта рабіць такое ў Беларусі (спойлер: НЕ). Прапануем, якімі іншымі спосабамі можна дзейнічаць, каб захаваць этнічны стыль жывым. Чытаць далей

Кушлянская капэла: (не)беларуская народная музыка (+АЎДЫЯ)

Прапануем вам архіўныя запісы інструментальнай музыкі ад гурта з вёскі Кушляны Смаргонскага раёна. Рэпертуар капэлы характэрны для вясковых танцавальных вечарынак, што ладзіліся ў Заходняй Беларусі ў міжваенны час. Апроч аўдыязапісаў прыводзім невялікі аналіз паходжання і асаблівасцяў гэтых найгрышаў. Іх са змаўчання лічаць беларускімі народнымі, але ці сапраўды гэта так? Чытаць далей

Удзельнікі ці статысты? Прапорцыя скрайнасцяў культуры

Мы даследуем ня толькі этнічную культуру, але і культуру як цэлае, у тым ліку суадносіны розных яе відаў. На выявах у гэтым допісе прапануем параўнанне некаторых рысаў культурных скрайнасцяў ― чыстай этнічнай і чыстай масавай (спажывецкай) культуры, а таксама “чыстай” фізічнай культуры і прафесійнага спорту. Чытаць далей

Музычны агляд: “Бяседныя песні” (2019)

Увосень праект “Tradycyja” выдаў чарговую тэматычную аўдыяскладанку ― “Бяседныя песні” ― і яна лепшая за папярэднюю. Выдаўцы старанней падабралі спеўны матэрыял і спрабуюць атрымаць максімум карысці ад састарэлага CD-фармату. У складанцы ёсць як этнаграфічныя, так і агульнагістарычныя цікавосткі. Аднак дакладныя мэты выдання і яго мэтавая аўдыторыя застаюцца пад пытаннем. Чытаць далей

Перамагчы ЮНЭСКАізацыю

Калі мы ператвараем культурную спадчыну ў музейны экспанат, імкнёмся захаваць яе ў статычнай форме, “правільнай” для нейкага перыяду мінуўшчыны, то мы папросту выціскаем яе з рэальнага жыцця. Ці, дакладней, выціскаем з яе жыццё. Спадчына губляе практычны змест, становіцца пустым рудыментам, фасаднае існаванне якога штучна падтрымліваецца. Як прадухіліць такі стан? Чытаць далей